Η οικογένεια
μου εγκαταστάθηκε στην περιοχή Τσούμπα, των Αγίων Αναργύρων, στην τότε οδός
Μίνωος, σήμερα Γρ. Αυξεντίου, κατά το 1938. Το συμβόλαιο (αρ. 14342) αγοράς του
σπιτιού μας είχε ημερομηνία 1 Νοεμβρίου 1937 και αγοράστηκε από την Αγαθή
σύζυγο Γεωργίου Στεφανάκη. Πριν από μένα είχε γεννηθεί ένα κορίτσι που όμως
πέθανε σε ηλικία λίγων μηνών. Εγώ γεννήθηκα ξημερώματα στις 5 Μαρτίου 1943. Δύο
χρόνια μετά από μένα γεννήθηκε η αδελφή μου η Φραντζέσκα. ..........
΄Ολα σχεδόν τα σπίτια στη γειτονιά μας, ήταν κεραμοσκεπή. Είχαν αυλές με δένδρα, λουλούδια και κήπους για τα λαχανικά τους. Τότε, όσοι δρόμοι υπάρχουν ήταν χωματόδρομοι, εκτός ελάχιστων εξαιρέσεων, όπως η οδός Μενιδίου. Τα πρώτα χρόνια το πόσιμο νερό για τη γειτονιά μας προερχόταν από το πηγάδι της κυρίας Αριστέας, γωνία Μάχης Κρήτης και Μιαούλη, απέναντι από το σημερινό μπακάλικο του Φωτεινόπουλου. Για το πότισμα του κήπου και της λάτρας, χρησιμοποιούσαν το νερό της βροχής που το μάζευαν σε βαρέλια. Αργότερα, ήρθε η Ούλεν με κεντρικό κρουνό στη γειτονιά μας (γωνία Αυξεντίου και Μάχης Κρήτης), που άνοιγε όμως από τον υδρονομέα ορισμένες ώρες την ημέρα, όπου παίρναμε νερό με κουβάδες ή πήλινες στάμνες. Στο σπίτι μας βάλαμε νερό της ΕΥΔΑΠ γύρω στα 1955.
΄Ολα σχεδόν τα σπίτια στη γειτονιά μας, ήταν κεραμοσκεπή. Είχαν αυλές με δένδρα, λουλούδια και κήπους για τα λαχανικά τους. Τότε, όσοι δρόμοι υπάρχουν ήταν χωματόδρομοι, εκτός ελάχιστων εξαιρέσεων, όπως η οδός Μενιδίου. Τα πρώτα χρόνια το πόσιμο νερό για τη γειτονιά μας προερχόταν από το πηγάδι της κυρίας Αριστέας, γωνία Μάχης Κρήτης και Μιαούλη, απέναντι από το σημερινό μπακάλικο του Φωτεινόπουλου. Για το πότισμα του κήπου και της λάτρας, χρησιμοποιούσαν το νερό της βροχής που το μάζευαν σε βαρέλια. Αργότερα, ήρθε η Ούλεν με κεντρικό κρουνό στη γειτονιά μας (γωνία Αυξεντίου και Μάχης Κρήτης), που άνοιγε όμως από τον υδρονομέα ορισμένες ώρες την ημέρα, όπου παίρναμε νερό με κουβάδες ή πήλινες στάμνες. Στο σπίτι μας βάλαμε νερό της ΕΥΔΑΠ γύρω στα 1955.
Κατά τη
γέννησή μου, ο πατέρας μου έκοψε και έδεσε τον ομφαλό μου, καθώς απαγορευόταν
τότε η κυκλοφορία μετά τη δύση του ήλιου και δεν μπορούσε να ειδοποιηθεί να
έρθει η μαμή της περιοχής. Ωστόσο, ο πατέρας μου, τις προηγούμενες της γέννησής
μου μέρες, είχε πάρει ‘’μαθήματα’’ από τη μαμή, για το τι έπρεπε να κάνει σε
περίπτωση που γεννιόμουν νύχτα. Φωτογραφίες μικρής ηλικίας (2-3 χρόνων) με
εμφανίζουν με κατάξανθα μακριά μαλλιά. Θυμάμαι ότι το τότε σπίτι μας είχε αυλή
με ξύλινα κάγκελα στο δρόμο. Δύο ήταν τα κύρια δωμάτια που ήταν συνεχόμενα. Το
μπροστινό, η σαλοτραπεζαρία είχε τσιμέντινη πλάκα, ενώ το υπνοδωμάτιο και η
κουζίνα με την τουαλέτα είχαν κεραμοσκεπή. Δίπλα, υπήρχε το πλυσταριό φτιαγμένο
με χωμάτινους πλίνθους και λαμαρίνα στη σκεπή. Παραδίπλα το κοτέτσι. Πάντοτε
είχαμε κότες, αργότερα και κουνέλια και κάποιες φορές και περιστέρια, αλλά ποτέ
δεν τα αφήναμε ελεύθερα, όπως έβλεπα να κάνουν αρκετοί στη γειτονιά. Ο πίσω
μαντρότοιχος ήταν και αυτός πλινθόκτιστος. Θυμάμαι, ότι για να φτιάξουμε
χωμάτινους πλίνθους παίρναμε χώμα, βάζαμε λίγο ασβέστη και αρκετά άχυρα. Το
υλικό αυτό το κάναμε λάσπη, το δούλευε ο πατέρας μου πολύ καλά και μετά το
χύναμε σε ειδικά ξύλινα καλούπια. Μετά από περίπου μισή ώρα βγάζαμε το καλούπι
και το ξαναχρησιμοποιούσαμε για να κατασκευάσουμε και τους υπόλοιπους πλίνθους.
Κοπιαστικά εργασία που ήθελε πολύ χρόνο να τελειώσει, αρκετά μεγάλη επιφάνεια
για να φτιαχτούν οι πλίνθοι και αρκετές μέρες για να στερεοποιηθούν.
Επακολουθούσε το χτίσιμό τους. Παίρναμε το μπάνιο μας σε σκάφη από λαμαρίνα. Το
νερό ζεσταινόταν το χειμώνα στη ξυλόσομπα και το καλοκαίρι σε καζάνι στηριγμένο
σε σιδεροστιά, όπου από κάτω ανάβαμε ξύλα. Για το πλύσιμο των ρούχων
χρησιμοποιούσε η μητέρα μου ξύλινη σκάφη. Το σιδέρωμα των ρούχων γινόταν τότε
με σίδηρο που μέσα βάζανε κάρβουνα για να ζεσταθεί. Πόσες φορές, καιγόντουσαν
τα ρούχα κατά το σιδέρωμα!
Ο Πατέρας μου πάντοτε είχε ποδήλατο για να πηγαίνει στη δουλειά του. Από την περίοδο της γερμανικής κατοχής, ακόμη και λίγο πριν τη συνταξιοδότησή του, γύρω στα 1970. Δούλευε, μέχρι που πήρε σύνταξή του, στο Εργοστάσιο Μιναϊδη-Φωτιάδη, στα κάτω Πατήσια, οδός Ιακωβάτων (τώρα τμήμα του εργοστασίου έχει γίνει το Σπίτι των Ηθοποιών), ως μηχανικός μηχανών εσωτερικής καύσης, ηλεκτρολόγος και κάποιες φορές ως θερμαστής. Μάστοράς του ήταν ο νονός μου Τάσος Παπουτσής (εγγόνα του είναι η ηθοποιός Τζέσι Παπουτσή). Τον επισκεπτόμαστε (έμεναν στη οδός Σκιάθου στα Πατήσια) στη γιορτή του το Πάσχα και στη γιορτή του γιού του Ευάγγελου (ήταν γεωπόνο στο Υπουργείο Γεωργίας με σπουδές στην καταπολέμηση της Μύγας Της Μεσογείου των ροδάκινων). Πάντοτε τα δώρα του ήταν βιβλία και ελληνοαγγλικά λεξικά. Όταν πήρε σύνταξη ο νονός μου ανέλαβε ο πατέρας μου ως πρώτος μηχανικός στο Εργοστάσιο. Είχε βοηθούς το Ηλία το Μουστάκη (παντρεμένος με την ΄Αννα και είχαν δύο παιδιά, το Γιάννη και τη Μαρία) από τη Ν. Ερυθραία και το Στέφανο το Χιώτη (ανιψιό του μουσικού Μανώλη Χιώτη) που του κόπηκε το χέρι του από τον αγκώνα σε μηχανή του εργοστασίου). Στο αμπέλι των γονιών του Ηλία, στο Μορτερό της Εκάλης-Ν. Ερυθραίας κάναμε καλοκαιρινή κατασκήνωση για αρκετά χρόνια, κάτω από ένα τεράστιο πεύκο. Θυμάμαι τη μητέρα του την κυρά Μαρία, που συνέχεια κένταγε και τον πατέρα του τον μπάρμπα Γιάννη, να φέρνει πόσιμο νερό από μακριά, από το υδραγωγείο της περιοχής σέρνοντας ένα καρότσι γεμάτο κουβάδες. Ο μπάρμπα Γιάννης ήξερε πολύ καλή ντάμα και παίζαμε κάθε μέρα. Και κάθε χρόνο, συμμετείχαμε στον τρύγο και στο πάτημα των σταφυλιών. Και με το Αυγουστιάτικο φεγγάρι καθαρίζαμε από τα τσάμπουρά τους τις σταφίδες που έφτιαχναν εκεί και συσκευάζαμε τα ξηρά σύκα σε μεταλλικά δοχεία με στρώσεις δαφνόφυλλων. Εκεί στο Μορτερό έμαθα ποδήλατο. Αν δεν τελείωνε ο τρύγος δεν φεύγαμε για το σπίτι μας, καθώς είχανε ήδη αρχίσει τα μαθήματα στο Δημοτικό και αργότερα στο Γυμνάσιο.
Απ’ότι θυμάμαι, οι τότε (δεκαετία ’50) γείτονές μας στους Αγίους ήταν οι εξής. Ακριβώς απέναντι μας κατοικούσε η κυρά Λέλα με το κύριο Τάσσο Χρυσοχόου (πρώην Κουγιουμτζή) και τα παιδιά τους τη Μαίρη και τον Μηνά. Λοξά απέναντι η οικογένεια του Ηλία και της Σοφίας Μαυρουκάκη με παιδιά τη Φωτούλα και αργότερα τη Μαίρη. Δίπλα τους, που ήταν συγγενείς τους, έμεναν η οικογένεια Γκρινιαζάκη με τη Γεωργία, τη Στέλλα, το Νίκο, την Πόπη, και τα άλλα αδέλφια τους. Κάθε πρωτομηνιά, η κυρά Σοφία και οι Γκρινιαζάκηδες με φώναζαν πρωϊ-πρωϊ, να τους κάνω ποδαρικό για το καλό. Φαίνεται ότι τους έφερνα τύχη. Δίπλα μας, όπου σήμερα μένει ο Δημήτρης Σκαρώνης, άλλαζε συχνά ενοίκους. Κάποια στιγμή έμεναν εκεί η οικογένεια Βλάχου, του αστυνόμου, με τα παιδιά τους την Κικίτσα και το Βασίλη. Δίπλα μας και αριστερά, έμενε η κυρία Τερψιχόρη Πασχαλίδη με τα παιδιά της, την Πολυτίμη (φίλη της μητέρας μου), το Φιλιππάκη (τον έλεγα παππού) και την Ερασμία που δούλευε ως βοηθός φαρμακοποιού στο φαρμακείο της Ραπακούλια στην πλατεία. Αργότερα η Ερασμία, που έκανε τις ενέσεις σε όσους είχαν ανάγκη σε όλους τους Αγίους, έφτιαξε σπίτι δίπλα σήμερα στο Στέργιο και απέναντι-λοξά από το μπακάλικο του Φωτεινόπουλο. Αργότερα η οικογένεια της κυρίας Τερψιχόρης έφυγε από δίπλα μας, καθώς το εκεί σπίτι το είχε ή το αγόρασε η οικογένεια Αθανασίου. Ο κος Κλεάνθης και η κα Τηρεσία είχαν παιδιά το Νίκο, την Ευρυδίκης (φίλη της μητέρας μου ακόμη και σήμερα, που έχει εγκατασταθεί στον Ωροπό), τον Περικλή και άλλο ένα αγόρι. Στο σημερινό ξυλουργικό εργαστήριο του Στέργιου, απέναντι από το σπίτι μας, ήταν μια αλάνα, όπου συνήθως παίζαμε γκαζιές, βώλους, ποδόσφαιρο, αμάδες, αμπάριζα, μήλα, ξυλίκι κ.ά. Αυτό το οικόπεδο ανήκε στη μητέρα της Ολυμπίας που είναι γυναίκα του Στέργιου. Στον πίσω δρόμο, οδός Πραξιτέλους, και σύνορο με ο σπίτι μας έμεναν η οικογένεια Πεδουλάκη, Ραφτόπουλου και άλλοι. Μια φορά, καθώς έπαιζα στην αυλή μας βλέπω να υποχωρεί στη διπλανή αυλή το έδαφος και η κα Μαρίνα, η γυναίκα του Ραφτόπουλου, να χάνεται μέσα στο βόθρο. Βάζω τις φωνές και βγαίνουν έξω ο πατέρας μου, ο άνδρας της και άλλοι. Αναζητούν κάποιο σχοινί για να τις το ρίξουν και για να πιαστεί. Μάταια. Ο πατέρας μου, κόβει ένα καλώδιο, τις το ρίχνουν, αυτή πιάνεται και καθώς την φτάνουν στην επιφάνεια, ξαναπέφτει μέσα στο βόθρο. Τελικά, ύστερα από άλλη προσπάθεια τη βγάζουν έξω. Φαντάζεστε πως ήταν η κυρία Μαρίνα.
Τα περισσότερα παιδιά στη γειτονιά μας ήταν κορίτσια και έπαιζα με αυτά. Υπήρχε κάποια περίοδος που έκανα πολλές ζημιές πετώντας πέτρες και έσπαγα κεφάλια. Και ….. έπεφτε συχνά το σχετικό ξύλο από τον πατέρα μου. Κάποιο βράδυ, καθώς μαθαίνει τα κατορθώματά μου ο πατέρας μου, παίρνει κάποια ρούχα μου και εμένα και κατευθυνόμαστε στο Αστυνομικό Τμήμα που ήταν στο πιο κάτω δρόμο (Πραξιτέλους και Μάχης Κρήτης). Και …..είπε στον αστυνόμο. Τι κάνετε στα παιδιά που κάνουν ζημιές και σπάνε κεφάλια; Θυμάμαι ότι……..κατουρήθηκα από το φόβο μου.
Αργότερα, ήρθαν στη γειτονιά ο μπακάλης ο Σαλάχας, ο Πεταλάς ο επιπλοποιός, ο Κούτας που είχε το καφενείο στην πλατεία και άλλοι. Από τη δεκαετία του ’50, θυμάμαι και άλλα ονόματα στη γειτονιά μας και σε άλλες γειτονιές. Ράμος (ράφτης), Καλάργυρος (ασχολιόταν με οτιδήποτε), Χαμηλοθώρης (οικοδόμος), Γερμανός (μάντρα οικοδομών στην πλατεία), Στεφανάκης (μεγαλο-ιδιοκτήτης στην περιοχή), Χρονόπουλος, Μπαϊρακτάρης (επιπλοποιός στην Πραξιτέλους που το σπίτι τους πολύ αργότερα το αγόρασε ο μπακάλης ο Σαλάχας), Πολύκαρπος (το τότε σουπερ-μάρκετ στην πλατεία στη σημερινή Εθνική τράπεζα), Μελάς (γιατρός με γυναίκα τη φαρμακοποιό κα Λούλα Ραπακούλια), Αγάθος (κουρείο στην πλατεία), Βενιαμίν, Καβαλίνης (αρχαιολόγος), Γιαννόπουλος (πρόεδρος της τότε κοινότητας που ποτέ δεν κατόρθωσε να γίνει Δήμαρχος), Μαυροειδής (σανοπωλείο), Μαραγκάκης (κρεοπωλείο), Καρβούνης (καφενείο), Μανούκος (κρεοπωλείο), Μάρκου (ποτοποιείο), Χασάπογλου (κοσμική ταβέρνα), Κορωναίος (σφαιριστήρια), Καραμέρος, Σουρλατζής, Παπλωματάς, Ζουρμπουλής (κινηματογράφος Ντάλια), Κοκάλας, Μανωλτζιάς (οικοδομικά είδη), Μέρλας (ευεργέτης των Αγίων), Βογιατζής (στεγνοκαθαριστήριο), Μήτσης (φούρνος), Ρούσος (σήμερα οδοντίατρος ο γιός), Κατσιμάρδος, Κατσίγιαννης, Παντελάκης (ο Χρήστος, ήταν συμφοιτητή και κουμπάρος μου και χάθηκε πρόωρα) κ.ά.
Τα πρώτα μου γράμματα τα έμαθα στο ιδιωτικό σχολείο Γάκη-Οικονομίδου. Εκεί τελείωσα το δημοτικό με υπέροχες αναμνήσεις, ανέμελα χρόνια. Δασκάλες είχα και την κα Μαρίκα Οικονομίδη και την κα Λούλα Γάκη με τις οποίες οι γονείς μου είχαν αναπτύξει πολύ καλές σχέσεις. Πήγαιναν στις γιορτές τους, ερχόντουσαν αυτές στις γιορτές μας. Αλληλοεκτίμηση και συμπάθεια. ΄Οσο για τους συμμαθητές μου θυμάμαι ακόμη το Θανάση Βογιατζή, Αντώνη Αγάθο, Γιώργο Χρονόπουλο, τη Μαρίκα Σαρρή, τη Μίνα Βιδάλη, Κική Βλάχου, Αχιλλέα Δραγατίδη, Καίτη Ζευγώλη, Βασίλη Μητράκη, Σταύρο Σαντοριναίο. Τότε, οι δασκάλες μου έμεναν στο Πασαλιμάνι. Η κα Λούλα μπροστά στον παραλιακό δρόμο και κάπου παραδίπλα η κα Μαρίκα. Αργότερα εγκαταστάθηκαν στους Αγίους. Πολύ αργότερα, η κα Μαρίκα (Αραπάκη το επώνυμο του άνδρα της) μετακόμισε κάπου στην κάτω Κηφισιά, όπου εξακολούθησε να την επισκέπτεται ο πατέρας μου. Όταν λοιπόν έμεναν στο Πασαλιμάνι και κατά τη διάρκεια της ναυτικής εβδομάδας, εμένα και το Θανάση Βογιατζή, μας φιλοξενούσε στο σπίτι της η κα Λούλα για να δούμε τα δρώμενα της ναυτικής εβδομάδας το Σαββατοκύριακο. Θυμάμαι πολύ καλά τη φωταγώγηση των πλοίων, τις βόλτες που έκαναν μέσα στο λιμάνι ευέλικτα πλοιάρια με μουσικές (άλλο για καντάδες, άλλο για σύγχρονα τραγούδια, άλλο με νησιώτικα τραγούδια). Και στο τέλος το φαντασμαγορικό θέαμα των πυροτεχνημάτων. Υπέροχες θύμισες, γεμάτες ζωντάνια, ευθυμία, χαρά.
Ο Πατέρας μου πάντοτε είχε ποδήλατο για να πηγαίνει στη δουλειά του. Από την περίοδο της γερμανικής κατοχής, ακόμη και λίγο πριν τη συνταξιοδότησή του, γύρω στα 1970. Δούλευε, μέχρι που πήρε σύνταξή του, στο Εργοστάσιο Μιναϊδη-Φωτιάδη, στα κάτω Πατήσια, οδός Ιακωβάτων (τώρα τμήμα του εργοστασίου έχει γίνει το Σπίτι των Ηθοποιών), ως μηχανικός μηχανών εσωτερικής καύσης, ηλεκτρολόγος και κάποιες φορές ως θερμαστής. Μάστοράς του ήταν ο νονός μου Τάσος Παπουτσής (εγγόνα του είναι η ηθοποιός Τζέσι Παπουτσή). Τον επισκεπτόμαστε (έμεναν στη οδός Σκιάθου στα Πατήσια) στη γιορτή του το Πάσχα και στη γιορτή του γιού του Ευάγγελου (ήταν γεωπόνο στο Υπουργείο Γεωργίας με σπουδές στην καταπολέμηση της Μύγας Της Μεσογείου των ροδάκινων). Πάντοτε τα δώρα του ήταν βιβλία και ελληνοαγγλικά λεξικά. Όταν πήρε σύνταξη ο νονός μου ανέλαβε ο πατέρας μου ως πρώτος μηχανικός στο Εργοστάσιο. Είχε βοηθούς το Ηλία το Μουστάκη (παντρεμένος με την ΄Αννα και είχαν δύο παιδιά, το Γιάννη και τη Μαρία) από τη Ν. Ερυθραία και το Στέφανο το Χιώτη (ανιψιό του μουσικού Μανώλη Χιώτη) που του κόπηκε το χέρι του από τον αγκώνα σε μηχανή του εργοστασίου). Στο αμπέλι των γονιών του Ηλία, στο Μορτερό της Εκάλης-Ν. Ερυθραίας κάναμε καλοκαιρινή κατασκήνωση για αρκετά χρόνια, κάτω από ένα τεράστιο πεύκο. Θυμάμαι τη μητέρα του την κυρά Μαρία, που συνέχεια κένταγε και τον πατέρα του τον μπάρμπα Γιάννη, να φέρνει πόσιμο νερό από μακριά, από το υδραγωγείο της περιοχής σέρνοντας ένα καρότσι γεμάτο κουβάδες. Ο μπάρμπα Γιάννης ήξερε πολύ καλή ντάμα και παίζαμε κάθε μέρα. Και κάθε χρόνο, συμμετείχαμε στον τρύγο και στο πάτημα των σταφυλιών. Και με το Αυγουστιάτικο φεγγάρι καθαρίζαμε από τα τσάμπουρά τους τις σταφίδες που έφτιαχναν εκεί και συσκευάζαμε τα ξηρά σύκα σε μεταλλικά δοχεία με στρώσεις δαφνόφυλλων. Εκεί στο Μορτερό έμαθα ποδήλατο. Αν δεν τελείωνε ο τρύγος δεν φεύγαμε για το σπίτι μας, καθώς είχανε ήδη αρχίσει τα μαθήματα στο Δημοτικό και αργότερα στο Γυμνάσιο.
Απ’ότι θυμάμαι, οι τότε (δεκαετία ’50) γείτονές μας στους Αγίους ήταν οι εξής. Ακριβώς απέναντι μας κατοικούσε η κυρά Λέλα με το κύριο Τάσσο Χρυσοχόου (πρώην Κουγιουμτζή) και τα παιδιά τους τη Μαίρη και τον Μηνά. Λοξά απέναντι η οικογένεια του Ηλία και της Σοφίας Μαυρουκάκη με παιδιά τη Φωτούλα και αργότερα τη Μαίρη. Δίπλα τους, που ήταν συγγενείς τους, έμεναν η οικογένεια Γκρινιαζάκη με τη Γεωργία, τη Στέλλα, το Νίκο, την Πόπη, και τα άλλα αδέλφια τους. Κάθε πρωτομηνιά, η κυρά Σοφία και οι Γκρινιαζάκηδες με φώναζαν πρωϊ-πρωϊ, να τους κάνω ποδαρικό για το καλό. Φαίνεται ότι τους έφερνα τύχη. Δίπλα μας, όπου σήμερα μένει ο Δημήτρης Σκαρώνης, άλλαζε συχνά ενοίκους. Κάποια στιγμή έμεναν εκεί η οικογένεια Βλάχου, του αστυνόμου, με τα παιδιά τους την Κικίτσα και το Βασίλη. Δίπλα μας και αριστερά, έμενε η κυρία Τερψιχόρη Πασχαλίδη με τα παιδιά της, την Πολυτίμη (φίλη της μητέρας μου), το Φιλιππάκη (τον έλεγα παππού) και την Ερασμία που δούλευε ως βοηθός φαρμακοποιού στο φαρμακείο της Ραπακούλια στην πλατεία. Αργότερα η Ερασμία, που έκανε τις ενέσεις σε όσους είχαν ανάγκη σε όλους τους Αγίους, έφτιαξε σπίτι δίπλα σήμερα στο Στέργιο και απέναντι-λοξά από το μπακάλικο του Φωτεινόπουλο. Αργότερα η οικογένεια της κυρίας Τερψιχόρης έφυγε από δίπλα μας, καθώς το εκεί σπίτι το είχε ή το αγόρασε η οικογένεια Αθανασίου. Ο κος Κλεάνθης και η κα Τηρεσία είχαν παιδιά το Νίκο, την Ευρυδίκης (φίλη της μητέρας μου ακόμη και σήμερα, που έχει εγκατασταθεί στον Ωροπό), τον Περικλή και άλλο ένα αγόρι. Στο σημερινό ξυλουργικό εργαστήριο του Στέργιου, απέναντι από το σπίτι μας, ήταν μια αλάνα, όπου συνήθως παίζαμε γκαζιές, βώλους, ποδόσφαιρο, αμάδες, αμπάριζα, μήλα, ξυλίκι κ.ά. Αυτό το οικόπεδο ανήκε στη μητέρα της Ολυμπίας που είναι γυναίκα του Στέργιου. Στον πίσω δρόμο, οδός Πραξιτέλους, και σύνορο με ο σπίτι μας έμεναν η οικογένεια Πεδουλάκη, Ραφτόπουλου και άλλοι. Μια φορά, καθώς έπαιζα στην αυλή μας βλέπω να υποχωρεί στη διπλανή αυλή το έδαφος και η κα Μαρίνα, η γυναίκα του Ραφτόπουλου, να χάνεται μέσα στο βόθρο. Βάζω τις φωνές και βγαίνουν έξω ο πατέρας μου, ο άνδρας της και άλλοι. Αναζητούν κάποιο σχοινί για να τις το ρίξουν και για να πιαστεί. Μάταια. Ο πατέρας μου, κόβει ένα καλώδιο, τις το ρίχνουν, αυτή πιάνεται και καθώς την φτάνουν στην επιφάνεια, ξαναπέφτει μέσα στο βόθρο. Τελικά, ύστερα από άλλη προσπάθεια τη βγάζουν έξω. Φαντάζεστε πως ήταν η κυρία Μαρίνα.
Τα περισσότερα παιδιά στη γειτονιά μας ήταν κορίτσια και έπαιζα με αυτά. Υπήρχε κάποια περίοδος που έκανα πολλές ζημιές πετώντας πέτρες και έσπαγα κεφάλια. Και ….. έπεφτε συχνά το σχετικό ξύλο από τον πατέρα μου. Κάποιο βράδυ, καθώς μαθαίνει τα κατορθώματά μου ο πατέρας μου, παίρνει κάποια ρούχα μου και εμένα και κατευθυνόμαστε στο Αστυνομικό Τμήμα που ήταν στο πιο κάτω δρόμο (Πραξιτέλους και Μάχης Κρήτης). Και …..είπε στον αστυνόμο. Τι κάνετε στα παιδιά που κάνουν ζημιές και σπάνε κεφάλια; Θυμάμαι ότι……..κατουρήθηκα από το φόβο μου.
Αργότερα, ήρθαν στη γειτονιά ο μπακάλης ο Σαλάχας, ο Πεταλάς ο επιπλοποιός, ο Κούτας που είχε το καφενείο στην πλατεία και άλλοι. Από τη δεκαετία του ’50, θυμάμαι και άλλα ονόματα στη γειτονιά μας και σε άλλες γειτονιές. Ράμος (ράφτης), Καλάργυρος (ασχολιόταν με οτιδήποτε), Χαμηλοθώρης (οικοδόμος), Γερμανός (μάντρα οικοδομών στην πλατεία), Στεφανάκης (μεγαλο-ιδιοκτήτης στην περιοχή), Χρονόπουλος, Μπαϊρακτάρης (επιπλοποιός στην Πραξιτέλους που το σπίτι τους πολύ αργότερα το αγόρασε ο μπακάλης ο Σαλάχας), Πολύκαρπος (το τότε σουπερ-μάρκετ στην πλατεία στη σημερινή Εθνική τράπεζα), Μελάς (γιατρός με γυναίκα τη φαρμακοποιό κα Λούλα Ραπακούλια), Αγάθος (κουρείο στην πλατεία), Βενιαμίν, Καβαλίνης (αρχαιολόγος), Γιαννόπουλος (πρόεδρος της τότε κοινότητας που ποτέ δεν κατόρθωσε να γίνει Δήμαρχος), Μαυροειδής (σανοπωλείο), Μαραγκάκης (κρεοπωλείο), Καρβούνης (καφενείο), Μανούκος (κρεοπωλείο), Μάρκου (ποτοποιείο), Χασάπογλου (κοσμική ταβέρνα), Κορωναίος (σφαιριστήρια), Καραμέρος, Σουρλατζής, Παπλωματάς, Ζουρμπουλής (κινηματογράφος Ντάλια), Κοκάλας, Μανωλτζιάς (οικοδομικά είδη), Μέρλας (ευεργέτης των Αγίων), Βογιατζής (στεγνοκαθαριστήριο), Μήτσης (φούρνος), Ρούσος (σήμερα οδοντίατρος ο γιός), Κατσιμάρδος, Κατσίγιαννης, Παντελάκης (ο Χρήστος, ήταν συμφοιτητή και κουμπάρος μου και χάθηκε πρόωρα) κ.ά.
Τα πρώτα μου γράμματα τα έμαθα στο ιδιωτικό σχολείο Γάκη-Οικονομίδου. Εκεί τελείωσα το δημοτικό με υπέροχες αναμνήσεις, ανέμελα χρόνια. Δασκάλες είχα και την κα Μαρίκα Οικονομίδη και την κα Λούλα Γάκη με τις οποίες οι γονείς μου είχαν αναπτύξει πολύ καλές σχέσεις. Πήγαιναν στις γιορτές τους, ερχόντουσαν αυτές στις γιορτές μας. Αλληλοεκτίμηση και συμπάθεια. ΄Οσο για τους συμμαθητές μου θυμάμαι ακόμη το Θανάση Βογιατζή, Αντώνη Αγάθο, Γιώργο Χρονόπουλο, τη Μαρίκα Σαρρή, τη Μίνα Βιδάλη, Κική Βλάχου, Αχιλλέα Δραγατίδη, Καίτη Ζευγώλη, Βασίλη Μητράκη, Σταύρο Σαντοριναίο. Τότε, οι δασκάλες μου έμεναν στο Πασαλιμάνι. Η κα Λούλα μπροστά στον παραλιακό δρόμο και κάπου παραδίπλα η κα Μαρίκα. Αργότερα εγκαταστάθηκαν στους Αγίους. Πολύ αργότερα, η κα Μαρίκα (Αραπάκη το επώνυμο του άνδρα της) μετακόμισε κάπου στην κάτω Κηφισιά, όπου εξακολούθησε να την επισκέπτεται ο πατέρας μου. Όταν λοιπόν έμεναν στο Πασαλιμάνι και κατά τη διάρκεια της ναυτικής εβδομάδας, εμένα και το Θανάση Βογιατζή, μας φιλοξενούσε στο σπίτι της η κα Λούλα για να δούμε τα δρώμενα της ναυτικής εβδομάδας το Σαββατοκύριακο. Θυμάμαι πολύ καλά τη φωταγώγηση των πλοίων, τις βόλτες που έκαναν μέσα στο λιμάνι ευέλικτα πλοιάρια με μουσικές (άλλο για καντάδες, άλλο για σύγχρονα τραγούδια, άλλο με νησιώτικα τραγούδια). Και στο τέλος το φαντασμαγορικό θέαμα των πυροτεχνημάτων. Υπέροχες θύμισες, γεμάτες ζωντάνια, ευθυμία, χαρά.
